Herbeleggen in aandelen: uitzonderlijk toch mogelijk

Als u als ondernemer (natuurlijk persoon of vennootschap) meerwaarden realiseert op beroepsactiva, dan zijn die meerwaarden in de regel belastbaar als beroepsinkomen. Er zijn vrijstellingen mogelijk, bijvoorbeeld als u de meerwaarde herbelegt in andere nieuwe activa. Aandelen komen niet in aanmerking als herbelegging… of toch?

Beroepsmatige meerwaarden

De wettelijke basis voor de belastingvrijstelling voor beroepsmatige meerwaarden vinden we terug in artikel 47 van het WIB 92. Het is eigenlijk geen echte belastingvrijstelling. Eerder een uitgestelde belasting. Artikel 47 van het WIB 92 bepaalt immers dat u de meerwaarde moet herbeleggen in 'afschrijfbare immateriële of materiële vaste activa'. Naarmate u die nieuwe vaste activa afschrijft, wordt de meerwaarde belastbaar.

Financiële vaste activa zoals aandelen kunnen in dat systeem niet gebruikt worden als 'kwalificerende' activa. Die kan u immers niet afschrijven. Maar in een recente ruling (ruling nr. 2020.2219, 26 januari 2021) werd een situatie voorgelegd waarbij de commissie van oordeel was dat de herbelegging in aandelen toch kwalificeerde.

Een Kommanditgesellschaft

In casu kocht de belastingplichtige alle aandelen van een Kommanditgesellschaft (KG). Dat is een Duitse rechtsfiguur. Het is een vennootschap maar fiscaal is zij 'transparant' wat betekent dat er voor fiscale doeleinden doorheen gekeken wordt: winsten van die KG worden direct bij de vennoten belast, ongeacht of er een uitkering is.

Maar nog meer bijzonder in dit geval was dat de Belgische vennootschap (die moest wederbeleggen) alle aandelen van die KG kocht, alles op dezelfde dag. Daardoor was de KG van rechtswege ontbonden. Dus eigenlijk kocht de Belgische vennootschap niet zozeer aandelen maar wel de onderliggende materiële en immateriële vaste activa.  De Belgische vennootschap boekte die trouwens ook direct in haar eigen boekhouding. De rulingcommissie aanvaardde dus indirect de aankoop van aandelen als een geldige herbelegging.

Belgisch scenario?

In België kennen we ook een rechtsfiguur die net zoals de KG fiscaal transparant is, nl. de maatschap. Volgens de Commissie voor Boekhoudkundige Normen (CBN) moet de onderneming die deelneemt in een maatschap, in de eigen boekhouding geen melding maken van de deelneming, maar wel van zijn deel van de roerende en onroerende goederen.

Volgens sommigen is er dus voldoende reden om aan te nemen dat een herbelegging in deelnemingen van een maatschap, ook kwalificeert als een geldige herbelegging voor de toepassing van artikel 47 van het WIB 92.
Het is wellicht wel veilig om hierover voorafgaandelijk de mening te vragen van de rulingcommissie.