Kleine ondernemingen in de btw: drempel naar 25.000 EUR

Kleine ondernemingen zijn van btw vrijgesteld, ze moeten geen btw aanrekenen maar mogen ook geen btw aftrekken. Daardoor ontsnappen ze aan heel wat administratieve verplichtingen. Ondernemingen die een jaarlijkse omzet hebben lager dan 15.000 EUR zijn een kleine onderneming voor de btw. De drempel wordt verhoogd tot 25.000 EUR vanaf 1 januari 2016. Daardoor komen er dus heel wat kleine ondernemingen bij. Tijd dus om nog eens te bekijken wie of wat een kleine onderneming precies is.

Voor- en nadelen

Een kleine onderneming zijn voor de  btw heeft voor- en nadelen.

Groot voordeel is de vrijstelling: een kleine onderneming moet geen btw aanrekenen op de diensten die ze aanbiedt. Dat maakt het runnen van een kleine onderneming ook administratief veel eenvoudiger, want de onderneming moet geen btw aanrekenen, geen btw doorstorten aan de schatkist en geen periodieke btw-aangiftes indienen. Ze zijn natuurlijk niet van alle verplichtingen vrijgesteld en moeten wel een aangifte indienen als ze hun activiteit beginnen of stopzetten, ze moeten ook gewoon facturen uitreiken en jaarlijks een klantenlisting opstellen.

Er is natuurlijk ook een nadeel aan verbonden. Een vrijstelling van btw betekent hier (zoals in de meeste gevallen) dat de onderneming geen recht op aftrek heeft van de btw die ze zelf aan haar leveranciers heeft betaald.

Wie is een kleine onderneming?

Een kleine onderneming is een onderneming waarvan het jaarlijks omzetcijfer niet meer dan 25.000 EUR bedraagt.

De juridische vorm van de onderneming is niet relevant. Het kan gaan om (i) een natuurlijk persoon met een eenmanszaak, (ii) een personenvennootschap, (iii) een kapitaalvennootschap, (iv) een vereniging (zonder winstoogmerk) of (v) een openbare instelling.

Hoe bepalen of het jaarlijks omzetcijfer de drempel overschrijdt?

Voor het jaarlijkse omzetcijfer wordt rekening gehouden met de handelingen die plaatsvinden in België en die aan btw zouden zijn onderworpen als ze zouden zijn verricht door een gewone belastingplichtige (die niet onder de regeling voor kleine ondernemingen valt). Er wordt gekeken naar het bedrag exclusief btw van deze handelingen.

Ook sommige vrijgestelde handelingen worden in de berekening meegenomen: uitvoer, intracommunautaire leveringen, handelingen met betrekking tot onroerende goederen, financiële handelingen, handelingen van verzekering en herverzekering.

Wat als verschillende personen samen een economische activiteit uitoefenen?

Als verscheidene personen in onverdeeldheid of in vereniging een economische activiteit uitoefenen, wordt er rekening gehouden met het jaarlijks totaalbedrag van hun omzetcijfers.
Als echtgenoten een onderscheiden economische activiteit uitoefenen, wordt de drempel voor ieder van hen afzonderlijk berekend, ongeacht hun huwelijksvoorwaarden.

Wat voor nieuwe ondernemingen?

Startende ondernemingen hebben natuurlijk nog geen zekerheid over de omzet die ze zullen gaan realiseren en weten dus nog niet of ze een kleine onderneming zullen zijn. Zij mogen de verwachte omzet  ramen. Als ze hun activiteit pas in de loop van een jaar opstarten,
wordt de vrijstellingsdrempel in verhouding beperkt.

Ondernemingen en handelingen die worden uitgesloten

De volgende ondernemingen kunnen nooit als kleine onderneming van de vrijstelling genieten (zelfs niet als ze onder de drempel blijven):

een btw-eenheid;

ondernemingen die geregeld werken in onroerende staat uitvoeren;

horeca-ondernemingen die een GKS moeten gebruiken;

ondernemingen die geregeld leveringen verrichten van oude materialen, van oude materialen ongeschikt voor hergebruik in dezelfde staat, van industrieel en niet-industrieel afval, van afval voor hergebruik, van gedeeltelijk verwerkt afval en van schroot.

Naast bepaalde ondernemingen worden ook enkele specifieke handelingen uitdrukkelijk uitgesloten van de vrijstellingsregeling. Een onderneming zal dus altijd btw moeten aanrekenen (i) als ze als toevallige belastingplichtige een nieuw gebouw verkoopt, (ii) als ze andere zakelijke rechten dan eigendomsrecht (bv. vruchtgebruik) op een onroerend goed overdraagt of vestigt (iii), bij de verkoop van nieuwe vervoermiddelen naar een andere lidstaat, (iv) bij de levering van sigaretten en tabak, (v) bij de verkoop door een visser van zijn vangst in de gemeentelijke vismijnen van de aanvoerhavens, (vi) voor handelingen verricht door een belastingplichtige die niet in België is gevestigd en (vii) bij handelingen verricht op verborgen wijze (vb. de niet aangegeven handelingen of de ongeoorloofde handelingen).

Wat is het directe gevolg van de verhoging van de drempel?

Ondernemingen die 2015 een omzetcijfer hadden van minder dan 15 000 EUR (exclusief btw) mogen de vrijstellingsregeling gewoon toepassen vanaf 1 januari 2016.

Ondernemingen die 2015 een omzet hadden van meer dan 15.000 EUR maar minder dan 25.000 EUR mogen ook bij wijze van administratieve toegeving de  vrijstelling al vanaf 1 januari 2016 toepassen.

Wat moet een onderneming doen die door de verhoging van de drempel plots 'klein' wordt?
De onderneming heeft niet langer een recht op aftrek en zal dus een herziening van de eerder genoten aftrek moeten doen.

Nieuws

De drie letters staan voor Environmental, Social en Governance. Maar wat weet u nog meer over ESG? En waarom kunt u er als ondernemer dit jaar écht niet meer omheen?

Zoals elk jaar moet u ook in 2024 rekening houden met nieuwe fiscale regels die een impact kunnen hebben op uw vennootschap en medewerkers. We zetten enkele opvallende maatregelen in de kijker:

Sinds 1 januari 2024 moet u rekening houden met ingrijpende wijzigingen met betrekking tot het btw-tarief voor afbraak en heropbouw van private woningen.